Viêm xoang hàm do sâu răng: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị
Viêm xoang hàm do sâu răng thường xảy ra ở người trưởng thành. Hãy cùng bài viết tìm hiểu thêm về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị bệnh nhé!
Tìm hiểu về viêm xoang hàm
Xoang hay còn được gọi là hốc xoang nằm bên trong xương sọ. Các hốc xoang này có tác dụng làm giảm bớt trọng lượng của phần đầu, đảm nhận nhiệm vụ lưu thông khí và tham gia vào việc phát ra âm thanh.
Theo cấu trúc bình thường thì bên trong lòng xoang được lót bởi một lớp niêm mạc xoang. Lớp này có cấu trúc tương tự như lớp niêm mạc đường hô hấp. Hầu hết các chất được tiết ra từ niêm mạc của xoang đều dồn về các hốc mũi thông qua các lỗ thông mũi xoang.
Xoang hàm nằm bên trong xương hàm trên thuộc nhóm xoang sàng trước và xoang hàm cũng chính là hệ xoang lớn nhất trong các xoang mặt, nằm ngay bên cạnh mũi và phía dưới hốc mắt. Đặc điểm của xoang này là rất dễ bị viêm do các bệnh lý về răng miệng và các bệnh lý viêm nhiễm khác gây ra. Theo các chuyên gia thì bệnh viêm xoang hàm tùy thuộc vào vị trí viêm xoang mà sẽ có cách gọi tên khác nhau như viêm xoang hàm trái hoặc viêm xoang hàm phả.
Mối liên hệ giữa viêm xoang hàm và sâu răng
Theo các nghiên cứu về giải phẫu cấu trúc Răng – Hàm – Mặt cho thấy có mối liên quan đặc biệt giữa bệnh lý viêm xoang và tình trạng sâu răng. Cụ thể, theo cấu tạo chi tiết của hệ thống xoang, xoang hàm có liên quan rất mật thiết với xương hàm trên và răng hàm trên. Trong đó, răng hàm trên số 3, 4 và 5 có phần chân răng chui sâu tận phía dưới của xoang hàm.
Chính vì vậy, do chân răng hàm trên nằm gần vị trí của xoang hàm nên khi bộ phận này bị sâu và ngày càng lan rộng sẽ kéo theo vùng xoang cũng bị ảnh hưởng, dẫn đến viêm nhiễm và gây ra các cơn đau nhức dữ dội.
Bên cạnh đó, một số tình trạng bệnh lý về răng miệng khác như viêm tủy, răng số 8 mọc lệch , viêm nha chu, nhiễm khuẩn cuống răng, nang chân răng, biến chứng sau nhổ răng…cũng là nguyên nhân khiến cho chân răng ăn sâu vào mặt dưới của xoang hàm và gây ra các tổn thương nghiêm trọng.
Ngoài ra, một số loại vi khuẩn gây ra bệnh lý viêm nhiễm đường hô hấp cũng là nguyên nhân gây ra viêm xoang hàm. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ khiến dịch mủ từ lỗ thông xoang chảy xuống miệng gây hôi miệng vá các biến chứng hô hấp, thậm chí là nhiều biến chứng nặng nề đến sức khỏe răng miệng và nặng hơn có thể ảnh hưởng tới thị giác.
Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm xoang hàm do sâu răng
Các chuyên gia đã nghiên cứu và chỉ ra rằng một số đối tượng dễ mắc bệnh viêm xoang hàm do sâu răng như:
- Những người bị sâu răng gây ra tình trạng nhiễm khuẩn xung quanh cuống răng
- Những người bị rỏ tủy chân răng, viêm tủy răng
- Những người bị biến chứng sau khi nhổ răng
- Những người có răng khôn mọc ngầm
- Những người bệnh mắc bệnh nha chu nhổ răng không đúng cách hoặc bị nhiễm trùng.
- Những người bị áp-xe răng hoặc thường có thói quen nghiến răng.
Khi những đối tượng này gặp phải các tổn thương viêm nhiễm, sâu răng nhưng không được điều trị triệt để sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm kéo dài dẫn đến u nang chân răng. Càng lâu ngày thì khối u sẽ càng phát triển lấn lên hàm xoang, răng bị rụng dần và chân răng lỏng, hoại tử không còn chỗ bám.
Triệu chứng của bệnh viêm xoang hàm do sâu răng
Theo các chuyên gia thì triệu chứng sâu răng gây viêm xoang cũng tương tự với các triệu chứng viêm xoang hoặc viêm mũi dị ứng thông thường. Tùy theo mức độ nặng nhẹ của bệnh mà xuất hiện các triệu chứng khác nhau:
Viêm xoang cấp tính
Triệu chứng của bệnh viêm xoang cấp tính do đau răng chẳng hạn như:
- Sốt cao không hạ, mệt mỏi và vật vã trong thời gian dài.
- Hàm trên đau nhức dữ dội, đau vùng thái dương, trán mỗi khi cử động mạnh đầu hoặc cúi người về phía trước.
- Tình trạng đau nhức răng thường xuất hiện nặng hơn vào ban đêm làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
- Xuất hiện dịch mũi chảy ra từ khe mũi trước và gây nghẹt mũi, khó thở. Đặc biệt, dịch mũi có màu vàng, ban đầu thì dịch rất loãng nhưng về sau càng nhầy đặc hơn, dịch có mùi hôi rất khó chịu và dễ gây ra tình trạng buồn nôn.
Viêm xoang mạn tính
Khi bệnh viêm xoang cấp tính kéo dài trong thời gian dài, các triệu chứng xuất hiện và ngày càng chuyển biến nặng hơn trong khoảng 6 tháng thì bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn viêm xoang mạn tính. Khi sang đến giai đoạn này, các triệu chứng vẫn sẽ tiếp tục xảy ra nhưng có xu hướng tăng nặng và phức tạp hơn.
Một số triệu chứng người bệnh sẽ thường xuyên gặp phải như:
- Xuất hiện dịch từ khe mũi giữa và trước, gây ra tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi.
- Dịch có thể chảy xuống cổ họng, gây kích ứng dẫn đến viêm họng, có mùi hôi khó chịu.
- Gây ra đau nhức từng cơn ở hàm trên, khi ấn vào vị trí rãnh mũi và má sẽ cảm nhận sự đau nhói, nhức đầu.
- Gây anh hưởng đến thị giác, nhìn mờ, thậm chí nếu không được chữa trị kịp thời có thể gây mất thị lực vĩnh viễn.
- Một số vấn đề khác có thể xảy ra như viêm đa xoang (xoang sàng và xoang trán), viêm thần kinh thị giác, gây áp-xe mắt…
Đây là các biến chứng cực kỳ nguy hiểm, có thể gây ra những hậu quả nặng nề như nhiễm trùng máu và mù lòa.
Biến chứng của viêm xoang hàm do sâu răng
Như đã nói thì bên cạnh việc tác động đến sức khỏe răng miệng thì bệnh viêm xoang hàm còn có thể gây ra những tác động nguy hiểm, thậm chí là những biến chứng như:
- Viêm đa xoang: Vì các xoang ở trên mặt nằm khá gần nhau nên khi bị viêm xoang hàm sẽ gây ra tình trạng lan sang các xoang khác. Lúc này, người bệnh có thể mắc phải nhiều bệnh viêm xoang cùng một lúc như xoang bướm, xoang sàng, xoang trán.
- Viêm đường hô hấp dưới: Đây là một trong những biến chứng phổ biến nhất của bệnh viêm xoang sàng. Bởi khi dịch trong xoang tiết ra chảy từ xoang hàm xuống cổ họng, gây kích ứng và dẫn đến viêm họng, viêm phế quản, viêm thanh quản, viêm phổi…
- Biến chứng thị giác: Khi viêm xoang hàm diễn biến nặng hơn sẽ gây ra suy giảm thị lực, mắt mờ, viêm thần kinh thị giác, áp-xe mắt…
- Biến chứng viêm tĩnh mạch xoang.
Cách chẩn đoán bệnh viêm xoang hàm do sâu răng
Theo các chuyên gia thì trước đây, bệnh viêm xoang hàm do các bệnh lý về răng miệng rất khó phát hiện nên dẫn đến tình trạng bệnh khó trị khỏi dứt điểm khiến bệnh kéo dài và ngày càng trở nên trầm trọng.
Tuy nhiên, đến nay nhờ sự phát triển của các phương tiện, máy móc hiện đại giúp phát hiện bệnh dễ dàng hơn nhiều. Khi bạn phát hiện một số dấu hiệu bất thường về tình trạng sâu răng và viêm xoang thì bác sĩ sẽ tiến hành chụp phim để xác định nguyên nhân. Lúc này, người bệnh có thể được chỉ định chụp phim toàn bộ hàm răng để tìm ra được chính xác răng bị tổn thương để điều trị chính xác nhất.
Phương pháp phổ biến nhất là chụp X-quang và khi có kết quả chụp phim, bác sĩ sẽ dựa vào đó để chẩn đoán viêm xoang hàm do sâu răng. Đặc điểm của xoang hàm bị viêm nhiễm thường hơi mờ, có mủ đặc và đáy xoang của bên bị viêm cũng sẽ dày hơn so với bên còn lại.
Cách điều trị sâu răng gây ra bệnh viêm xoang
Để ngăn chặn tình trạng sâu răng gây ra viêm xoang, người bệnh cần hết sức lưu ý và điều trị tận gốc ngay khi xuất hiện các dấu hiệu đầu tiên, nếu nặng hơn có thể nhổ răng sâu để ngăn chặn tình trạng viêm.
Ngoài ra, để có thể kiểm soát được tình trạng này, người bệnh có thể thực hiện các cách điều trị như sau:
Điều trị viêm xoang hàm do sâu răng bằng phương pháp Tây y
Theo các chuyên gia, hướng điều trị bệnh đầu tiên được chỉ định sử dụng kháng sinh và thuốc kháng viêm. Biện pháp sử dụng thuốc nhằm mục đích là giảm sưng, hạ sốt và giảm đau nhức cho người bệnh. Sau thời gian sử dụng thuốc, khi các triệu chứng đã ổn định, bác sĩ sẽ tiến hành rửa xoang hàm, đẩy mủ và dịch nhầy bị thối ra khỏi xoang, sau đó sẽ loại bỏ ổ viêm.
Một số loại thuốc trị viêm xoang thường được bác sĩ chỉ định sử dụng:
Thuốc kháng sinh
Đây là loại thuốc được chỉ định điều trị viêm xoang trong trường hợp nhiễm trùng xoang do sâu răng, nhiễm khuẩn. Tùy vào loại thuốc điều trị và thời gian sử dụng ở mỗi người khoảng 3 – 28 ngày mà thuốc sẽ đem lại hiệu quả khác nhau.
Một số loại thuốc kháng sinh thường được chỉ định sử dụng khi chữa viêm xoang hàm như Amoxicillin và các thuốc thuốc nhóm Cephalosporine…Lưu ý, trong quá trình sử dụng thuốc kháng sinh, người bệnh cần hết sức thận trọng, tuyệt đối không lạm dụng thuốc để tránh xáy ra nhiều tác dụng phụ ngoài ý muốn.
Thuốc giảm đau
Trường hợp người bệnh phải chịu những cơn đau đầu, đau răng, căng tức khó chịu trên vùng mặt thì có thể được chỉ định sử dụng một số loại thuốc như Ibuprofen, Aspirin và Acetamimophen,…
Thuốc kháng histamine
Một số loại thuốc có khả năng kháng histamine như Fexofenadine, Cetirizine và Levocetirizine…Những loại thuốc này có tác dụng ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm xảy ra do dị ứng, từ đó giúp làm giảm đau, sưng ở các hốc xoang đang bị nhiễm trùng.
Thuốc thông mũi
Một số loại thuốc thông mũi thường được bác sĩ kê theo đơn thuốc kháng sinh, chống viêm nhằm hỗ trợ cải thiện các triệu chứng sổ mũi, nghẹt mũi, làm loãng dịch nhầy, giúp người bệnh dễ thở.
Tùy vào mức độ nặng nhẹ của bệnh và thể trạng sức khỏe của người bệnh mà bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị bệnh cụ thể. Trường hợp bệnh nhẹ thì chỉ cần sử dụng thuốc và thực hiện chọc rửa đơn giản để loại bỏ ổ viêm. Còn những trường hợp nặng thì cần tiến hành thêm vài xét nghiệm chẩn đoán để có hướng điều trị tốt nhất.
Trong đó, những trường hợp bị viêm xoang hàm do sâu răng, cụ thể là xuất hiện u nang ở răng thì bắt buộc phải tiến hành can thiệp bằng phương pháp phẫu thuật, kết hợp đồng bộ cả 3 chuyên khoa Răng – Hàm – Mặt. Quá trình này sẽ diễn ra như sau:
- Đầu tiên sẽ tiến hành phẫu thuật bóc tách u nang đi.
- Tiến hành ghép xương nhằm tái tạo lại vùng xương đã bị tổn thương nhằm khôi phục hình dáng của xương hàm.
- Kết hợp điều trị cả xoang bị nhiễm trùng để chấm dứt tình trạng tình trạng viêm nhiễm.
Điều trị viêm xoang hàm do sâu răng bằng phương pháp Đông y
Theo Đông y, để chữa bất kỳ căn bệnh nào chứ không chỉ riêng bệnh viêm xoang hàm do sâu răng đều cần phải tìm hiểu nguồn căn của bệnh và điều trị tận gốc, tránh sự tái phát của bệnh. Chứng viêm xoang trong Đông y còn được gọi là bệnh Ty uyên, xảy ra do nhiệt ở kim đờm xâm nhập vào bên trong não hoặc do sự suy yếu của thận, phế.
Lúc này, các bài thuốc Đông y sẽ tập trung điều trị và bồi bổ tạng thận, lợi thấp, thông khiếu, thanh nhiệt, nâng cao sức đề kháng và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Việc điều trị bệnh viêm xoang hàm do sâu răng có rất nhiều ưu điểm như hiệu quả, an toàn, không gây ra tác dụng phụ khi sử dụng lâu dài bằng việc sử dụng các loại thảo dược lành tính như Kim ngân hoa, Rau diếp cá, Ké đầu ngựa,Tân di, Cỏ ngũ sắc…
Giới thiệu một số bài thuốc Đông y chữa viêm xoang hàm do sâu răng hiệu quả:
- Đối với bệnh viêm xoang cấp: 16g Kim ngân hoa, 16g Ké đầu ngựa, 16g Ngư tinh thảo, 12g Mạch môn, 8g Chi tử.
- Đối với viêm xoang mãn tính: 16g Sinh địa, 16g Kim ngân hoa, 8g Trần bì, 12g Hoàng cầm, 12g Huyền sâm.
Theo nhận định của các chuyên gia thì những bài thuốc Đông y mặc dù đem lại hiệu quả rất tốt nhưng thời gian để đạt được hiệu quả sẽ chậm hơn so với việc sử dụng thuốc Tây. Chính vì vậy, để đạt được các lợi ích tối ưu nhất từ các bài thuốc này thì người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và kiên trì sử dụng mới đem lại hiệu quả như mong muốn.
Áp dụng các biện pháp chữa trị đơn giản ngay tại nhà
Để làm giảm cảm giác nghẹt mũi, sổ mũi hay đau đầu, đau răng do các cơn viêm xoang gây ra, người bệnh có thể áp dụng một số cách đơn giản sau đây:
- Xông mũi bằng tinh dầu: Các loại tinh dầu chữa viêm xoang như tinh dầu hoa oải hương, tinh dầu khuynh diệp có tác dụng làm loãng dịch nhầy, thông thoáng lỗ xoang, giúp người bệnh dễ thở và giảm bớt sự khó chịu. Người bệnh chỉ cần sử dụng 1 tô nước nóng, nhỏ vào 1 – 2 giọt tinh dầu rồi xông sẽ đem lại hiệu quả cải thiện triệu chứng tức thì.
- Uống thật nhiều nước: Uống nhiều nước sẽ giúp hỗ trợ loại bỏ bớt vi khuẩn đang trú ngụ bên trong xoang mũi. Đồng thời, nước sẽ giúp làm loãng dịch mũi, cải thiện tình trạng tắc nghẽn xoang. Vì vậy, bạn nên uống ít nhất là 2 lít nước/ngày sẽ rất tốt cho cơ thể.
- Uống trà gừng và mật ong: Đây là 2 nguyên liệu có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, giảm tình trạng sưng, viêm có thể lan rộng bất kỳ lúc nào. Vì vậy, mội khi xuất hiện cơn đau nhức thì bạn hãy uống 1 ly trà gừng pha cùng mật ong để các triệu chứng của bệnh viêm xoang hàm do sâu răng được cải thiện hiệu quả.
- Sử dụng nước muối sinh lý: Nước muối sinh lý hoặc nước muối loãng tự pha có tác dụng phát hiện và tiêu diệt các vi khuẩn đang trí ngụ và phát triển bên trong các hốc xoang. Ngoài ra, khi xuất hiện các cơn đau răng, người bệnh hãy ngậm một ít muối vào đúng vị trí răng sâu. Nhớ súc miệng bằng nước muối 2 lần/ngày sẽ giúp giảm cơn đau nhức một cách nhanh chóng.
- Sử dụng máy làm ẩm không khí: Đặt một chiếc máy làm ẩm không khí ở phòng ngủ hoặc phòng làm việc sẽ giúp cho không khí bên trong trở nên thông thoáng, độ ẩm sẽ giúp kích thích lớp niêm mạc xoang không bị khô và gây đau. Tuy nhiên, khi sử dụng nên nhớ vệ sinh máy thường xuyên để tránh tích tụ vi khuẩn gây ra các căn bệnh khác.
- Xông mũi: Sử dụng một chiếc khăn sạch thấm vào nước nóng, vắt bỏ bớt nước rồi đắp khăn vào vùng mũi và miệng. Cách này sẽ giúp làm loãng đờm, giảm cảm giác khó chịu do nghẹt mũi, sổ mũi…
Một số lưu ý khi điều trị viêm xoang hàm do răng sâu
Để quá trình điều trị viêm xoang hàm do sâu răng đạt hiệu quả tối đa, người bệnh cần chú ý thực hiện các thói quen tốt, loại bỏ những yếu tố tiêu cực trong sinh hoạt và ăn uống hằng ngày như:
- Ăn uống lành mạnh: Một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ giúp đẩy nhanh tốc độ hồi phục bệnh sau chữa trị. Nên loại bỏ các thói quen ăn nhiều thực phẩm có chứa chất béo no hoặc đường, sữa, đồ lạnh, acc1 món cay nóng…vì chúng sẽ càng làm cho các ổ viêm ngày càng lan rộng trong hốc xoang. Thay vào đó, nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, các loại thực phẩm có khả năng kháng viêm, tăng cường vitamin như gừng, tỏi, hành…
- Dành thời gian nghỉ ngơi sẽ giúp cơ thể nhanh chóng lấy lại năng lượng và giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng hơn.
- Giữ vệ sinh răng miệng mỗi ngày bằng cách đánh răng với kem đánh răng có chứa hàm lượng chất flour cao ít nhất 2 lần/ngày.
- Duy trì thói quen khám răng cũng như khám tai – mũi – họng định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm các dấu hiệu ban đầu của bệnh (nếu có) để điều trị kịp thời, tránh khiến bệnh kéo dài và khó trị vừa mất thời gian vừa tốn kém.
- Nên chọn các cơ sở khám và chữa trị các bệnh về răng miệng uy tín, làm việc có hệ thống và quy trình rõ ràng từ việc kiểm tra cho đến điều trị. Nếu trường hợp xoang bị hở hoặc chân răng bị đẩy sâ vào xoang thì phải sử dụng thuốc kháng sinh tùy trường hợp để tránh tình trạng nhiễm trùng lây lan.
Có thể nói rằng, viêm xoang hàm do sâu răng là 2 bệnh lý có sự tác động qua lại lẫn nhau. Khi bị viêm xoang có thể gây ra đau nhức, sâu răng, còn khi sâu răng cũng gây ra viêm xoang. Vì vậy, quan trọng nhất là người bệnh cần chú ý quan sát và nhận biết các dấu hiệu của bệnh, nếu điều trị đúng cách sẽ giúp ngăn chặn và diệt tận gốc bệnh viêm xoang hàm cũng như các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Có thể bạn quan tâm:
- Viêm xoang gây đau đầu, ù tai có nguy hiểm không?
- Viêm xoang có gây mất ngủ không? Phải làm sao?