Bị viêm amidan nên ăn gì, kiêng gì? Chế độ ăn tốt cho người viêm amidan

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng trực tiếp đến tiến triển của bệnh viêm amidan. Viêm amidan nên ăn gì, kiêng gì do đó được nhiều người quan tâm.

Các chuyên gia y tế nhấn mạnh, ngoài điều trị y tế, người mắc viêm amidan nên bổ sung các loại thực phẩm giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, tăng cường chức năng miễn dịch và hỗ trợ làm dịu amidan. Bên cạnh đó, cần kiêng thức uống lạnh, đồ uống chứa cồn và thực phẩm gây kích thích niêm mạc họng.

Nguyên tắc ăn uống cho người bị viêm amidan

Amidan là 2 hạch bạch huyết (hạch lympho) nằm ở 2 bên hầu họng, có chức năng bắt giữ virus, vi khuẩn và bảo vệ cơ quan hô hấp. Tuy nhiên khi sức khỏe suy giảm cộng với sự tấn công dồn dập của các tác nhân có hại, amidan có thể bị tổn thương và nhiễm trùng.

Ngoài chức năng bảo vệ cơ thể, amidan còn tham gia vào hoạt động nuốt, hô hấp, nếm và hô hấp. Chính vì vậy ngoài việc dùng thuốc, bác sĩ thường khuyến khích bệnh nhân kết hợp với các biện pháp chăm sóc – đặc biệt là chế độ dinh dưỡng.

Chế độ ăn phù hợp giúp làm giảm áp lực lên amidan, cổ họng và hạn chế phát sinh triệu chứng như đau rát, nghẹn vướng, khó chịu,… Bên cạnh đó, ăn uống khoa học còn giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường khả năng đề kháng và hỗ trợ ức chế viêm nhiễm ở niêm mạc đường hô hấp.

Để rút ngắn thời gian điều trị và làm giảm triệu chứng của viêm amidan, bạn cần xây dựng chế độ dinh dưỡng theo nguyên tắc sau:

• Ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe và hệ miễn dịch như trái cây giàu vitamin C, ngũ cốc, trứng sữa, thực phẩm giàu Omega 3,…
• Hạn chế các loại đồ uống và thực phẩm dễ gây kích ứng niêm mạc họng như thức uống lạnh, nước ngọt có gas, rượu bia, đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ,…
• Chia nhỏ bữa ăn và tránh dùng món ăn có kết cấu cứng, khô nhằm làm giảm áp lực lên amidan bị sưng viêm.
• Chú trọng bổ sung chất lỏng để cải thiện tình trạng khô miệng, giảm sốt và tăng cường trao đổi chất.
• Đa dạng thực phẩm trong chế độ ăn nhằm cung cấp cho cơ thể các thành phần dinh dưỡng cân thiết. Từ đó cải thiện sức khỏe tổng thể, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ làm giảm nhiễm trùng ở amidan.
• Cố gắng ăn đủ 3 bữa và hạn chế tình trạng bỏ ăn. Ăn uống không điều độ có thể gây suy nhược, giảm sức khỏe và tạo điều kiện để bệnh bùng phát mạnh.

Bị viêm amidan nên ăn gì để giảm cơn đau?

Khi bị viêm amidan, bạn nên ăn các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho hệ miễn dịch nhưng có kết cầu mềm, dễ nuốt và không gây áp lực lên cổ họng.

Các loại thực phẩm nên bổ sung trong thời gian điều trị viêm amidan, bao gồm:

1. Thực phẩm giàu vitamin C

Vitamin C là thành phần thiết yếu và đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Bổ sung vitamin C thường xuyên có thể cải thiện hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu diệt các gốc tự do và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy người thường xuyên dùng các loại thực phẩm chứa vitamin C có thể tăng cường chức năng của các tế bào lympho, cải thiện hệ thống hô hấp và sức khỏe tổng thể. Dung nạp khoảng 1000mg vitamin C mỗi ngày có thể làm giảm khoảng 50% triệu chứng của bệnh viêm mũi họng và các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp khác.

Các loại thực phẩm giàu vitamin C, bao gồm cam, quýt, bưởi, sơ ri, dâu tây, chanh dây, thanh long, lựu,… Nếu gặp khó khăn khi nuốt, có thể dùng nước ép tươi từ các loại trái cây này để làm dịu cổ họng và giảm triệu chứng của bệnh viêm amidan.

2. Tăng cường bổ sung rau xanh

Rau xanh là một trong những nhóm thực phẩm tốt cho người bị nhiễm trùng hô hấp nói chung và viêm amidan nói riêng. Lượng nước dồi dào trong nhóm thực phẩm này có thể làm dịu amidan và vùng cổ họng sưng nóng. Ngoài ra, vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật trong rau xanh còn giúp chống viêm, giảm sưng, làm loãng đờm và phục hồi các niêm mạc bị tổn thương.

Trên thực tế, bổ sung trái cây và rau xanh có thể giảm nhẹ triệu chứng sốt, khô rát và đau cổ họng. Bên cạnh đó, lượng chất lỏng trong nhóm thực phẩm này còn giúp bù nước, cân bằng điện giải và giảm mệt mỏi.

Khi bị viêm amidan hoặc viêm họng, bạn nên ưu tiên sử dụng các loại rau xanh chứa nhiều nước và dễ tiêu hóa như dưa leo, rau mồng tơi, bắp cải, cải thảo, rau đay, rau khoai,…

3. Thực phẩm giàu kẽm tốt cho bệnh viêm amidan

Ngoài vitamin C, kẽm cũng là thành phần tốt cho sức khỏe nói chung và hệ miễn dịch nói riêng. Nghiên cứu cho thấy, bổ sung thực phẩm giàu kẽm có thể cải thiện chức năng đề kháng và hỗ trợ ức chế các bệnh viêm nhiễm ở đường hô hấp như cúm, cảm lạnh, viêm amidan và viêm họng.

Ngoài ra, kẽm còn thúc đẩy tế bào lympho T tạo ra khoáng chất nhằm bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại. Khi bị viêm amidan, bạn nên bổ sung một số thực phẩm giàu kẽm như hạt bí, hàu, thịt bò, hạt điều, óc chó, rong biển, hạt kiều mạch, gan,… để rút ngắn thời gian điều trị và bảo vệ sức khỏe.

4. Thực phẩm có đặc tính chống viêm và kháng khuẩn

Virus và vi khuẩn gây nhiễm trùng amidan có thể lây lan sang các cơ quan lân cận như vòm họng, thanh quản, VA và mô xoang. Vì vậy bên cạnh việc sử dụng kháng sinh, bạn có thể bổ sung một số loại thực phẩm có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm để hỗ trợ quá trình điều trị.

Các loại thực phẩm có khả năng kháng khuẩn và chống viêm, bao gồm:

• Đinh hương: Bột đinh hương thường được sử dụng để tạo mùi thơm và gia tăng hương vị món ăn. Bên cạnh đó, thảo dược này còn có tác dụng chống viêm, sát khuẩn, giảm ho và tăng cường hệ miễn dịch. Do đó trong thời gian điều trị các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp, bạn nên bổ sung loại gia vị này vào trong chế độ ăn uống.
• Gừng: Từ lâu, gừng (sinh khương) đã được dùng để chữa các chứng bệnh hô hấp thường gặp như cảm lạnh, ho, cảm cúm, viêm họng và viêm amidan. Ngoài cách sử dụng gừng trong chế biến món ăn, bạn cũng có thể uống trà gừng, chưng gừng với mật ong hoặc ngậm gừng tươi để giảm triệu chứng của bệnh.
• Củ cải: Rất ít người biết rằng, củ cải không chỉ cung cấp nhiều thành phần dinh dưỡng mà còn có tác dụng kháng khuẩn, giảm ho và làm loãng đờm. Để hỗ trợ điều trị bệnh viêm amidan, bạn có thể bổ sung củ cải vào chế độ dinh dưỡng hoặc luộc củ cải, sau đó chắt nước uống.
• Nghệ: Hầu hết các loại thực phẩm có đặc tính kháng khuẩn đều có vị cay nên thường gây khó chịu đối với trẻ em. Tuy nhiên nghệ là một trong những loại gia vị có đặc tính sát trùng, ức chế vi khuẩn mạnh nhưng không gây cay và nóng rát khi dùng. Bên cạnh việc sử dụng nghệ trong chế độ ăn, bạn có thể dùng sữa nghệ hoặc trà nghệ mật ong để giảm đau họng, ho, khàn tiếng,…

5. Thực phẩm giàu protein

Protein là một trong những thành phần dinh dưỡng thiết yếu đối với cơ thể. Thành phần này có tác dụng cải thiện cơ bắp, tăng cường sức khỏe và đem lại nguồn năng lượng dồi dào. Thực phẩm giàu protein không tác động đến bệnh viêm amidan như vitamin C hay kẽm. Tuy nhiên, bổ sung protein thường xuyên có thể nâng cao sức khỏe và tăng khả năng chống chịu của cơ thể trước các tác nhân gây hại.

Thực tế cho thấy, người có chế độ ăn uống điều độ và bổ sung đủ lượng đạm cần thiết thường có thời gian điều trị ngắn và ít phát sinh biến chứng hơn người có chế độ ăn nghèo dinh dưỡng.

Tuy nhiên khi đang điều trị viêm amidan, bạn chỉ nên sử dụng các loại thực phẩm giàu protein mềm và dễ tiêu hóa như thịt bằm, thịt gà xé, trứng, sữa, cá hồi,… Hạn chế dùng thịt nướng, thịt xông khói và đồ ăn đóng hộp.

6. Bổ sung đủ 2 – 2.5 lít nước/ ngày

Nhiễm trùng amidan có thể khiến thân nhiệt tăng cao, khoang miệng khô rát, sưng nóng và cơ thể mất nước. Chính vì vậy, bạn nên cố gắng bổ sung từ 2 – 2.5 lít nước/ ngày. Uống đủ nước giúp làm dịu cổ họng, long đờm, bù nước và cân bằng điện giải. Bên cạnh đó, thói quen này còn giúp điều hòa thân nhiệt, giảm viêm ở amidan và cải thiện khàn giọng, mất tiếng,…

Nếu bị đắng miệng và cảm thấy buồn nôn khi uống nước lọc, bạn có thể dùng sữa tươi, nước ép từ trái cây và rau xanh để bù nước và cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể.

Người bị viêm amidan nên kiêng gì?

Hiện tượng viêm ở amidan có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu bạn sử dụng các loại thực phẩm và đồ uống gây kích thích niêm mạc. Do đó trong thời gian chữa bệnh, cần kiêng cử các loại thực phẩm và đồ uống sau:

1. Thức ăn khô, cứng và khó nuốt

Amidan bị viêm có thể gây khó khăn khi nhai nuốt và ăn uống. Do đó dùng các loại thực phẩm có kết cấu khô, cứng và khó nuốt như bánh mì sấy, rau củ sấy, đồ nướng, các loại hạt (đậu phộng, hạnh nhân, hạt hướng dương,…) có thể khiến niêm mạc cổ họng và amidan sưng tấy, đau rát.

Hơn nữa, dùng các loại thực phẩm này thường xuyên còn khiến niêm mạc họng bị chảy máu, gây ứ đờm và khàn tiếng kéo dài.

2. Thực phẩm chứa dầu mỡ và gia vị

Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và gia vị (muối, đường, ớt, tiêu,…) không chỉ ảnh hưởng xấu đến dạ dày và đường ruột mà còn tác động tiêu cực đến tiến triển của bệnh viêm amidan.

Dầu mỡ và gia vị có thể kích thích niêm mạc cổ họng và khiến amidan sưng to, viêm, đau nhức và khô rát. Ngoài ra, các loại gia vị và dầu mỡ còn khiến cơ thể mất nước, dễ mệt mỏi và gây ứ đờm đặc ở cổ họng.

3. Cà phê và bia rượu

Cà phê và bia rượu là các loại đồ uống bạn nên hạn chế trong thời gian điều trị viêm amidan và các bệnh liên quan đế cổ họng. Nguyên nhân là do ethanol và caffeine trong các loại đồ uống này có thể gây mất nước, tăng thân nhiệt và kích ứng niêm mạc hô hấp.

Bên cạnh đó, sử dụng bia rượu và cà phê còn khiến cơ thể mệt mỏi, thể trạng suy giảm và làm nghiêm trọng các triệu chứng như ho, khàn tiếng, ứ đờm, đau rát cổ họng,…

4.Thực phẩm chứa nhiều axit

Trong thời gian điều trị viêm amidan, bạn nên kiêng dùng các loại thực phẩm chứa nhiều axit như chanh, tắc, cóc, me, giấm,… Axit trong các loại thực phẩm này có thể khiến amidan và mô hầu họng bị kích thích và ăn mòn, dẫn đến tình trạng đau rát họng nghiêm trọng, khàn tiếng và ho khan nhiều.

5. Tránh hút thuốc lá

Ngoài việc kiêng cử các loại thực phẩm và đồ uống, cần hạn chế hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc thụ động. Nicotine, asen, chì, hắc ín,… trong khói thuốc có thể tấn công và gây tổn thương amidan lẫn niêm mạc hầu họng. Nếu duy trì thói quen này trong thời gian điều trị, các triệu chứng như ho, ứ đờm, khàn tiếng,… thường có xu hướng nghiêm trọng hơn.

Hơn nữa, hút thuốc lá thường xuyên còn làm tăng nguy cơ bị viêm họng mãn tính, viêm xoang, trào ngược dạ dày thực quản, viêm thanh quản mãn tính và các bệnh hô hấp nguy hiểm như tràn dịch màng phổi, lao phổi, viêm khí phế quản,…

Chế độ dinh dưỡng có vai trò trong quá trình điều trị viêm amidan và các bệnh lý hô hấp. Tuy nhiên để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu, nên kết hợp ăn uống điều độ với sử dụng thuốc, nghỉ ngơi và thực hiện các biện pháp chăm sóc tai mũi họng đúng cách.

Tham khảo thêm: Bé bị viêm họng nên ăn gì, kiêng gì? Ba mẹ cần biết