[Viêm xoang cấp tính] Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị hiệu quả

Viêm xoang cấp tính có thể dẫn đến viêm xoang mủ kèm nhiều biến chứng nguy hiểm. Nắm rõ thông tin bệnh giúp sớm phát hiện và điều trị hiệu quả.

Khi bệnh viêm xoang cấp tính diễn tiến nặng sẽ làm cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Do đó, phát hiện và chữa trị sớm sẽ giúp bệnh nhân tránh được các biến chứng nguy hiểm.

I/ Thông tin cần biết về bệnh viêm xoang cấp tính

Nhiều người thường băn khoăn viêm xoang cấp là nặng hay nhẹ và họ cũng không biết là bệnh viêm xoang cấp có nguy hiểm hay không. Điều này khiến bệnh nhân trở nên thụ động trong việc điều trị và phòng ngừa.

Viêm xoang cấp tính là gì?

Viêm xoang cấp tính là tình trạng các xoang cạnh mũi bị viêm trong thời gian ngắn. Diễn tiến của bệnh thường chỉ kéo dài dưới 8 tuần, nếu các triệu chứng kéo dài trên 8 tuần thì được gọi là viêm xoang mãn tính.

Nguyên nhân

Có khá nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm xoang cấp tính. Các yếu tố gây bệnh chủ yếu mà chúng ta có thể kể đến bao gồm:

• Nhiễm virus cảm lạnh thông thường, mắc các bệnh đường hô hấp trên như viêm họng, viêm amidan… Ngoài ra, nhiễm khuẩn răng lợi hoặc nhiễm khuẩn vòm họng
• Có sự bất thường về giải phẫu: Vùng họng xuất hiện các khối u, vẹo lệch vách ngăn, bóng sàng, quá phát mỏm móc, bị VA quá phát, bóng khí cuốn giữa…
• Do nhiễm siêu vi, vi trùng, nấm
• Mắc các bệnh toàn thân như xơ nang, các bệnh làm cho hệ miễn dịch bị suy yếu.

Triệu chứng viêm xoang cấp tính

Các biểu hiện viêm xoang cấp tính mà bệnh nhân thường mắc phải bao gồm:

• Sốt nhẹ, cơ thể mệt mỏi.
• Đau nhức vùng mặt, đau xuất hiện theo từng cơn. Các vị trí đau sẽ khác nhau tùy vào loại viêm xoang, cụ thể: Nếu bị viêm xoang hàm, vị trí đau sẽ là má; với viêm xoang bướm bệnh nhân thấy đau nhức ở trong đầu và sau gáy; nếu bị viêm xoang sàng trước, người bệnh thấy đau ở vị trí giữa 2 mắt; còn viêm xoang trán sẽ khiến bệnh nhân đau vùng giữa lông mày. Lúc này, người bệnh sẽ có cảm giác nặng mặt, ở 2 bên má, trán, thái dương. Cơn đau nặng nhiều khi còn lan lên cả đỉnh đầu hoặc thấy đau nhức vùng răng hàm. Các biểu hiện này được xem là triệu chứng viêm xoang phổ biến và điển hình nhất.
• Chảy dịch mũi, dịch có đặc điểm là đặc, nhầy, màu vàng hoặc xanh, một số trường hợp còn thấy có mùi hôi.
• Sổ mũi, nghẹt mũi khiến bệnh nhân khó thở. Khi bệnh nhân nằm hoặc vào buổi tối, tình trạng nghẹt mũi sẽ tăng lên. Nếu kéo dài, nghẹt mũi, sổ mũi có thể dẫn đến giảm khứu giác.
• Các triệu chứng khác như đau tai, ù tai, ho, nhức đầu, sốt, mệt mỏi…

Đặc biệt, viêm xoang cấp ở trẻ em thường có các triệu chứng không rõ ràng. Tuy nhiên nó lại tiến triển vô cùng nhanh và nguy hiểm vì nó có thể gây nhiều biến chứng như: Sưng nề vùng mắt, viêm xoang mạn tính… Dựa trên những đặc điểm này có thể thấy, nếu đang băn khoăn không biết bệnh viêm xoang cấp có nguy hiểm không thì câu trả lời là có, nhất là đối với trẻ em.

Viêm xoang cấp có lây không?

Bệnh viêm xoang thường do vi khuẩn, virus gây ra. Chính vì thế nếu còn chưa biết viêm xoang cấp có lây không thì câu trả lời là có. Còn với những trường hợp bị bệnh do có sự bất thường ở vùng mũi thì khả năng lây nhiễm của nó hầu như là không có. Bệnh thường lây nhiễm qua việc tiếp xúc với các dịch do người bệnh hắt hơi, ho. Sử dụng chung các vật dụng cá nhân như khăn mặt, khẩu trang, ly uống nước… cũng là một trong những yếu tố có thể lây bệnh.

Nhưng do các loại vi khuẩn gây bệnh và sức đề kháng của mỗi người là khác nhau nên mức độ lây nhiễm cũng khác nhau. Với những người khỏe mạnh, hệ miễn dịch tốt thì họ thường ít bị lây nhiễm hơn và ngược lại.

II/ Các phương pháp điều trị viêm xoang cấp tính

Để chữa bệnh viêm xoang cấp tính, cần phải xác định được tình trạng bệnh lý và nguyên nhân. Đối với những người mắc bệnh nhẹ, chỉ cần áp dụng các biện pháp điều trị đơn giản và có cách chăm sóc bệnh nhân viêm xoang cấp phù hợp thì các triệu chứng sẽ mau chóng được cải thiện. Dưới đây là một số phương pháp thường được áp dụng:

Sử dụng các loại thuốc súc rửa mũi

Dung dịch nước muỗi loãng 0,9% thường được dùng để rửa  mũi. Kiên trì thực hiện hàng ngày sẽ giúp ngăn ngừa và giảm được tình trạng viêm nhiễm. Cách thực hiện như sau: Chỉ cần nhỏ trực tiếp dung dịch nước muối vào các hốc mũi rồi cúi mặt xuống để nước muối chảy ra ngoài. Sau đó xì để rửa sạch mũi.

Điều trị bằng thuốc thông mũi, giúp điều trị nghẹt mũi

Phenylpropanolamin, pseudoephedrin là những chất thường được dùng để điều trị. Chúng mang lại hiệu quả trong việc thông mũi nhưng lại có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng hạ huyết áp, gây kích thích hệ thần kinh trung ương… Do đó, cần phải sử dụng đúng như theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh gặp các vấn đề không mong muốn.

Thuốc được điều chế ở cả  dạng là dạng uống và dạng xịt. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ địa của mình mà bệnh nhân hãy chọn cách sử dụng phù hợp. Để tránh tình trạng nhờn thuốc, kháng thuốc, chỉ nên điều trị bằng các chất này trong vòng 7 ngày. Đối với những loại thuốc xịt mũi như oxymetazoline, xylometazoline thì chỉ nên dùng trong vòng 4 ngày. Kéo dài thời gian điều trị có thể gây tác dụng ngược, làm cho tình trạng tắc nghẹt mũi trở nên trầm trọng hơn.

Với người có các triệu chứng viêm xoang cấp nặng hơn, đồng thời có thêm dấu hiệu dị ứng thì các loại thuốc điều trị được sử dụng bao gồm:

• Thuốc xịt mũi chứa corticoid: Fluticasone propionate, beclomethasone dipropionate, budesonide, triamcinolone acetonide… là các chất mang lại tác dụng tốt trong việc điều trị bệnh viêm xoang. Nó khiến cho các chất trung gian gây viêm giảm xuống. giúp khắc phục bớt các triệu chứng bệnh như: Chảy nước mũi, chảy nước mắt, hắt hơi, phù niêm mạc, nghẹt mũi… Mặc dù được xem là loại thuốc không độc nhưng những loại thuốc này có thể gây nhiều tác dụng phụ như: Ho, đau đầu, ngứa ngáy, buồn nôn, phát ban, sưng mặt… Trong nhiều trường hợp, thuốc còn có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng như suy thượng thận, loãng xương, viêm loét dạ dày tá tràng. Do đó, dù được xem là mang đến tác dụng tốt nhưng nó ít khi được sử dụng.
• Các loại kháng sinh và thuốc giảm đau: Điều trị viêm xoang cấp tính bằng kháng sinh thường không được bác sĩ chỉ định. Bởi hầu hết các trường hợp bị bệnh là do virus. Dùng kháng sinh cho các trường hợp này thường không mang lại tác dụng. Nó chỉ được chỉ định khi mắc bệnh do nhiễm trùng nặng hoặc bị nhiễm trùng tái phát do vi khuẩn. Những kháng sinh chữa viêm xoang thường được dùng gồm amoxicillin, nhóm macrolid (erythromycin, azithromycin…), cephalosporin (thế hệ 2,3,4). Trường hợp bệnh nhân có cảm giác đau nhức vùng mặt, trán thì sẽ được dùng thêm các loại thuốc giảm đau. Do đó, nếu chưa biết bị viêm xoang cấp uống thuốc gì thì có thể tham khảo các thông tin trên đây để tìm được lời giải đáp. Tuy nhiên, sử dụng bất cứ loại thuốc nào cũng luôn tiềm ẩn nguy cơ mắc tác dụng phụ. Vì thế, hãy thận trọng và tham khảo kỹ ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

III/ Cách chăm sóc bệnh nhân bị viêm xoang

Bên cạnh việc dùng thuốc, chăm sóc người bệnh đúng cách sẽ giúp các triệu chứng mau chóng được cải thiện hơn. Ngoài ra nó còn có tác dụng phòng ngừa bệnh tái phát. Dưới đây là một số điều cần lưu ý khi bị viêm xoang mũi cấp:

• Phải tuân thủ đúng nguyên tắc điều trị, uống thuốc theo đơn và cần đảm bảo đúng liều lượng, đúng thời gian. Không được tự ý thay đổi thuốc, không được tự ý ngưng thuốc.
• Tái khám đúng hẹn
• Rửa mũi bằng nước mũi đúng cách và thường xuyên. Mỗi ngày nên thực hiện khoảng 2 – 3 lần/ngày, có thể dùng nước muối sinh lý ấm hoặc dung dịch vệ sinh mũi theo hướng dẫn.
• Vệ sinh họng miệng hàng ngày. Nên đánh răng 2 lần/ngày, súc miệng bằng nước muối sinh lý để làm giảm bớt vi khuẩn trong cổ họng.
• Nếu ở trong phòng ngủ hoặc phòng làm việc có sử dụng điều hòa, cần có máy làm ẩm không khí.
• Giữ ấm cho cơ thể, nhất là vào mùa đông.
• Đeo khẩu trang khi đi đường hoặc làm việc trong các môi trường nhiều khói bụi, nhiều hóa chất.
• Có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Cần hạn chế lao động nặng hoặc chơi các môn thể thao đòi hỏi dùng nhiều sức lực.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.
• Không nên hút thuốc lá hoặc dùng rượu bia và các chất kích thích.
• Bổ sung cho cơ thể đầy đủ chất dinh dưỡng, nhất là các loại rau xanh và trái cây tươi. Tránh ăn những thực phẩm đông lạnh, cay nóng hoặc nhiều dầu mỡ.

Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh viêm xoang cấp và cách điều trị. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng khó lường. Vì thế, tốt nhất là hãy thực hiện các biện pháp chữa trị và phòng ngừa sớm để bảo vệ sức khỏe bản thân.