Sâm Xuyên Đá: đặc điểm, công dụng, cách dùng, liều lượng

Sâm Xuyên Đá là thảo mộc quý tốt cho điều trị bệnh. Để hiểu hơn về công dụng, cách dùng loại thảo dược này. Hãy tham khảo bài viết dưới đây:

Loại thảo dược này  thường xuất hiện tại một số tỉnh miền núi phía Bắc nước ta. Loại cây này rất nhiều công dụng chữa bệnh như trị bệnh huyết áp, bệnh tiểu đường, tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa lão hóa và ngừa ung thư,…

Đặc điểm của cây Sâm Xuyên Đá

Trong Đông y Sâm Xuyên Đá còn được gọi bằng tên khác là Sâm Đá. Đây là 1 loại thảo mộc đặc biệt quý hiếm ở nước ta. Nhìn bên ngoài Sâm Đá giống như cây sâm cau, thân mềm, dây nhỏ, ít lá và mọc thành từng cụm. Nhưng khi lớn chúng sẽ leo lên các loại cây khác hoặc men theo các rìa núi đá khá dài nên việc tìm gốc cây theo thân leo gặp khá nhiều khó khăn..

Quả của loại cây này nhỏ, mọc chùm, khi còn non quả có màu xanh, khi đã chín quả chuyển sang vàng. Những cây Sâm Đá này có tuổi càng lớn thì củ càng to, dài và bám rất chắc vào đất. Củ sâm cũng có màu vàng nhẹ, mùi thơm, khá giống với màu và mùi của sâm ngọc linh hay sâm của Hàn Quốc.

Khu vực phân bố của cây Sâm Đá

Như đã nói, Sâm Đá là một loại cây vô cùng quý hiếm. Loại cây này được tìm thấy ở 1 số tỉnh miền núi phía bắc trên các dãy núi có độ cao hơn 1000m, với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc biệt.

Một số tỉnh được ghi nhận có sự xuất hiện của cây Sâm Đá như: Tỉnh Yên Bái, tỉnh Lào Cai, tỉnh Tuyên Quang hay một số tỉnh Bắc Trung Bộ như Quảng Bình hay Quảng Trị, …

Thu hái và bảo quản Sâm Xuyên Đá

Trong Đông y, người ta sử dụng tất cả các bộ phận của cây Sâm Đá như lá, thân, rễ, củ để làm các vị thuốc quý. Thông thường người đi rừng có thể thu hái cây quanh năm, nhưng từ tháng 9 đến tháng 11 mới là thời điểm lý tưởng nhất để thu hoạch.

Sâm Xuyên Đá sau khi thu hoạch về được bảo quản bằng cách ngâm rửa cho thật sạch. Có thể sử dụng Sâm Đá tươi hoặc thái thành các miếng mỏng phơi khô sau đó cho vào hộp kín dùng dần.

Thành phần hóa học của cây Sâm Xuyên Đá

Theo tài liệu khoa học ghi nhận, trong cây Sâm Đá có hai thành phần chính đó là: Hoạt chất Saponin và Phenol glucoside. Saponin là một dưỡng chất quý có tác dụng bồi bổ sức khỏe, dưỡng chất này có ở hầu hết các loại sâm nổi tiếng trên thế giới. Thậm chí lượng Saponin trong Sâm Xuyên Đá còn cao hơn cả 1 loại sâm quý của Triều Tiên.

Hoạt chất chính thứ hai trong Sâm Xuyên Đá là Phenol glucoside, chất này có công dụng tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa lão hóa và các tế bào ung thư,… Ngoài ra, nó còn có tác dụng giúp phục hồi cơ thể đối với những người mới ốm dậy. Hay giúp cơ thể khỏe mạnh và dẻo dai hơn với những người thường xuyên phải lao động nặng.

Những công dụng tuyệt vời của cây Sâm Xuyên Đá

Sâm Xuyên Đá được biết đến với rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe người dùng và dưới đây là một số công dụng phổ biến đó là:

• Hỗ trợ và điều trị các bệnh suy giảm trí nhớ.
• Hỗ trợ phòng ngừa các bệnh ung thư, giảm quá trình lão hóa của cơ thể.
• Giải tỏa mệt mỏi, căng thẳng.
• Hồi phục cơ thể cho phụ nữ sau sinh, cho người mới ốm dậy,…
• Tăng cường nội tiết tố nữ, bổ thận tráng dương, ngăn ngừa tình trạng mãn dục sớm ở cả nam và nữ.
• Hỗ trợ và điều trị cho người bị huyết áp thấp, người bị bệnh tiểu đường.
• Giúp cơ thể khỏe mạnh, tỉnh táo và hoạt bát hơn…

Cách sử dụng Sâm Xuyên Đá

Sâm Xuyên Đá thường được dùng bằng cách đun nước uống trực tiếp, ngâm rượu hoặc ngâm mật ong. Cách làm cụ thể như sau:

Đun uống trực tiếp

Đun uống trực tiếp là cách sử dụng cây Sâm Đá đơn giản tiện lợi nhất nên được rất nhiều người lựa chọn. Với cách dùng này bạn có thể sử dụng Xuyên Đá khô hoặc tươi đều được. Cách đun Xuyên Đá uống trực tiếp như sau:

• Chuẩn bị khoảng 30g Xuyên Đá khô, nếu tươi thì 50g rửa thật sạch rồi thái thành các lát mỏng cho vào ấm đun với 2 lít nước.
• Trong quá trình đun Xuyên Đá sau khi sôi bạn để lửa thật nhỏ và tiếp tục đun trong khoảng 30 phút. Sau đó, tắt bếp mở vung để nguội là có thể dùng được.

Lưu ý, khi đun nước Xuyên Đá không nên sử dụng các loại ấm kim loại, tốt nhất là ấm được làm bằng đất nung nó sẽ bảo toàn được đầy đủ dưỡng chất của sâm. Để nước sâm này phát huy hết công dụng của mình bạn nên sử dụng trong khoảng 1 tháng liên tục.

Ngâm Sâm Xuyên Đá với rượu

Sâm Đá ngâm rượu cũng là một trong những cách dùng mang lại hiệu quả rất tốt cho người sử dụng. Để ngâm Xuyên Đá với rượu người ta thường làm theo hai cách như sau:

Cách 1: Ngâm Sâm Đá tươi với rượu

Ngâm Xuyên Đá tươi với rượu rất đơn giản, các bạn hãy làm theo những bước sau:

• Bước 1: Lấy 1 kg Sâm Xuyên Đá tươi đem rửa kỹ rồi ngâm với nước muối loãng khoảng 1 giờ, sau đó vớt ra rửa lại bằng nước sạch, để ráo.
• Bước 2: Chuẩn bị 1 bình ngâm bằng thủy tinh đã được tiệt trùng.
• Bước 3: Cho phần Sâm Đá ráo nước vào bình rồi đổ tiếp 6 lít rượu sao cho ngập phần sâm. Cuối cùng đậy nắp cho thật kín, để nơi khô ráo, thoáng mát và sử dụng sau ít nhất 2 tháng.

Cách 2: Ngâm rượu với Sâm Xuyên Đá khô

Ngâm Xuyên Đá khô với rượu cũng khá đơn giản, các bạn hãy làm như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị 1kg Sâm Đá khô, 18 lít rượu và một chiếc bình thủy tinh có dung tích chứa đủ số Xuyên Đá và rượu rửa sạch, tiệt trùng kỹ.
• Bước 2: Bạn hãy lấy phần Sâm Đá rửa thật sạch, để ráo sau đó cho lên chảo sao khô cho thơm.
• Bước 3: Sau khi phần Sâm Đá đã nguội hoàn toàn tiến hành cho vào bình thủy tinh rồi đổ cả phần rượu đã chuẩn bị vào.
• Bước 4: Cuối cùng bạn đậy nắp bình lại cho thật kín và sử dụng sau khi đã ngâm Sâm Đá được ít nhất là 3 tháng.

Ngâm Sâm Xuyên Đá bằng mật ong

Thêm một cách sử dụng cây Sâm Đá làm bài thuốc hiệu quả nữa đó là ngâm chúng với mật ong. Khi ngâm vị ngọt của mật ong sẽ làm giảm bớt vị đắng của sâm nên dễ dùng hơn. Cách ngâm như sau:

• Chuẩn bị nguyên liệu: Để làm theo cách này người ta hay sử dụng phần rễ hoặc củ của Sâm Đá tươi đem rửa sạch và thái lát mỏng.
• Sau đó cho tất cả vào bình thủy tinh đã tiệt trùng rồi đổ mật ong đến khi ngập hết phần sâm.
• Sau khoảng 2 tháng bạn có thể lấy ra đảo đều lại trước khi sử dụng. Mỗi ngày nên ngậm 2 thìa cả nước và lát sâm vào mỗi buổi sáng để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lưu ý khi sử dụng Sâm Xuyên Đá

Mặc dù Sâm Đá có vô vàn công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. Tuy nhiên khi sử dụng loại sâm này, đặc biệt là ngâm với rượu bạn cần phải lưu ý một số điều sau:

• Những người có sức khỏe quá yếu không nên sử dụng rượu Sâm Đá.
• Những người đang mắc các bệnh về tim mạch, cao huyết áp cũng không nên sử dụng.
• Những bệnh nhân mắc ung thư đang trị xạ không nên dùng Sâm Xuyên Đá.
• Người mắc các bệnh liên quan tới gan, thận, tiêu hóa… không nên dùng.
• Không được sử dụng rượu ngâm Sâm Xuyên Đá quá 50ml/ngày và không dùng liên tục trong thời gian dài.

Sâm Xuyên Đá mua ở đâu? 

Hiện nay, Sâm Xuyên Đá được biết đến khá rộng rãi trên thị trường. Tuy nhiên, vì loại cây này thường được thu hái tự nhiên, khó có thể trồng nên số lượng Sâm Đá tốt, đảm bảo chất lượng không phải đâu cũng có. Để có thể tìm mua Sâm Xuyên Đá thật, chất lượng tốt tránh tiền mất tật mang bạn nên chú ý những vấn đề sau:

• Tìm mua ở những cửa hàng, hiệu thuốc nam uy tín, có địa chỉ cụ thể và rõ ràng.
• Sản phẩm bạn muốn mua phải có kiểm định, có nguồn gốc xuất xứ.
• Sản phẩm phải còn hạn sử dụng, đóng gói cẩn thận, không thối rữa hay ẩm mốc.
• Hạn chế mua qua mạng, những người bán hàng rong sản phẩm không rõ nguồn gốc.

Hiện tại giá bán Sâm Xuyên Đá trên thị trường có chút chênh lệch. Về cơ bản, giá mỗi kg Sâm Đá tươi được bán với giá từ 250.000 đến 350.000 đồng. Riêng giá Sâm Đá khô phổ biến từ 500.000 đến 600.000 đồng/ 1 kg.

Cách phân biệt Sâm Xuyên Đá thật giả

Để phân biệt Sâm Đá thật hay giả người ta thường dựa vào đặc điểm nhận biết bên ngoài và mùi của cây. Đối với Sâm Xuyên Đá thật được thu hái tự nhiên thì phần thân của cây tương đối nhỏ, ít lá. Phần rễ to hơn phần thân không nhiều. Củ của Sâm Đá thật có màu vàng nhạt và mùi thơm đặc trưng giống như các loại sâm khác.

Sâm Xuyên Đá giả trên thị trường thường là loại đã được pha tạp. Ngoài 1 chút thành phần Sâm Đá thật thì chúng còn được các thương lái pha trộn thêm các loại rễ cây rừng có hình dáng gần giống. Người tiêu dùng có thể phân biệt bằng cách đưa lên mũi ngửi, rễ cây giả thường không có mùi sâm tự nhiên.

Trên đây là toàn bộ những thông tin cụ thể và chi tiết về Sâm Xuyên Đá- loài thảo mộc có công dụng chữa bệnh tuyệt vời vô cùng quý hiếm của Việt Nam. Qua những chia sẻ này, chúng tôi hy vọng bạn sẽ có thể áp dụng những kinh nghiệm sử dụng Sâm Đá để bồi bổ và nâng cao sức khỏe cho bạn và những người thân.

Nếu còn có bất cứ thắc mắc gì liên quan tới loại thảo dược quý này các bạn vui lòng để lại lời nhắn dưới bài viết hoặc liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.