Viêm da cơ địa bội nhiễm là gì – Dấu hiệu, nguyên nhân, cách điều trị

Viêm da cơ địa bội nhiễm là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị ra sao? Người bệnh cần nắm rõ những thông tin này để phòng bệnh hiệu quả.

Viêm da cơ địa bội nhiễm xảy ra khi virus, nấm và vi khuẩn xâm nhập vào tổn thương da, gây viêm đỏ và nhiễm trùng. Hiện tượng bội nhiễm không chỉ khiến da sưng nóng, tụ mủ và đau nhức mà còn kích thích tổn thương da lây lan rộng, tăng nguy cơ viêm mô tế bào và nhiễm trùng máu.

Viêm da cơ địa bội nhiễm là gì?

Viêm da cơ địa bội nhiễm là tình trạng tổn thương da tiến triển nặng và nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra tình trạng bội nhiễm ở bệnh nhân viêm da cơ địa cũng có thể do virus hoặc nấm nhưng ít phổ biến hơn.

Viêm da cơ địa bội nhiễm thường là hệ quả do thói quen chăm sóc da kém và thiếu chủ động trong quá trình điều trị. Tình trạng này không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu mà còn làm phát sinh cơn đau, sưng viêm và tụ mủ trong da.

Thông thường, viêm da cơ địa không có khả năng lây lan mà chủ yếu di truyền từ người thân cận huyết. Tuy nhiên khi xảy ra bội nhiễm, tác nhân gây nhiễm trùng (nấm, virus hoặc vi khuẩn) có khả năng lây lan rộng và dễ lây nhiễm qua da của người khác thông qua tiếp xúc vật lý.

Chính vì vậy điều trị viêm da cơ địa bội nhiễm cần được thực hiện trong thời gian sớm nhất. Để bệnh kéo dài không chỉ khiến tổn thương da lan rộng, tăng nguy cơ lây nhiễm cho người khỏe mạnh mà còn gây lở loét, thâm sẹo hoặc thậm chí gây nhiễm trùng máu.

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa bội nhiễm

Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng bội nhiễm là do vi nấm, virus và vi khuẩn xâm nhập, trong đó phổ biến nhất là vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) và khuẩn Enterobacter asburiae. Tuy nhiên bội nhiễm da còn có thể khởi phát do một số yếu tố thuận lợi như:

• Bị nhiễm trùng da hoặc viêm nhiễm các cơ quan khác trong giai đoạn bùng phát của viêm da cơ địa.
• Vệ sinh da kém khiến mồ hôi và bụi bẩn tích tụ, tăng nguy cơ viêm nhiễm ở vùng da tổn thương.
• Thường xuyên gãi, cào khiến da chảy máu, lở loét và dễ nhiễm trùng.
• Tự ý điều trị viêm da cơ địa bằng các loại thảo dược tự nhiên hoặc các loại thuốc không rõ nguồn gốc.
• Lạm dụng thuốc bôi chứa corticoid. Corticoid là chất chống viêm và chống dị ứng dựa trên hoạt động ức chế hệ miễn dịch. Tuy nhiên nếu sử dụng trong thời gian dài, loại thuốc này có thể khiến da bị teo, suy giảm hệ miễn dịch và có nguy cơ nhiễm trùng cao.
• Tiếp xúc với người bị nhiễm trùng.

Dấu hiệu nhận biết viêm da cơ địa bội nhiễm

Thông thường viêm da cơ địa chỉ gây ra tổn thương da có màu đỏ, hồng, khô sần, chảy dịch hoặc trợt loét đi kèm với triệu chứng ngứa và sưng đỏ. Tuy nhiên khi có dấu hiệu bội nhiễm, các triệu chứng thường xảy ra với mức độ nghiêm trọng hơn.

Triệu chứng của viêm da cơ địa bội nhiễm:

• Tổn thương da có màu đỏ tươi, sưng viêm và nóng hơn những vùng da xung quanh.
• Ngứa ngáy dữ dội kèm theo triệu chứng đau nhức.
• Tổn thương da lan rộng ra toàn thân và thân nhiệt tăng cao, ớn lạnh, mệt mỏi.
• Xuất hiện các mụn mủ, da sưng loét và chảy dịch.

Với những trường hợp bội nhiễm nặng, bạn có thể gặp phải một số triệu chứng toàn thân như buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, viêm kết mạc, tiêu chảy và viêm mũi dị ứng.

Viêm da cơ địa bội nhiễm có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa là một dạng viêm da mãn tính, tái phát nhiều lần nhưng thường không gây nguy hiểm sức khỏe. Ngược lại viêm da cơ địa kèm bội nhiễm có mức độ nghiêm trọng và cần được kiểm soát trong thời gian sớm nhất.

Trong trường hợp chậm trễ trong việc thăm khám và điều trị, viêm da cơ địa bội nhiễm có thể gây ra các biến chứng như:

• Da lở loét và tổn thương nặng: Vi khuẩn gây nhiễm trùng có thể tấn công vào các mô da, gây sưng đỏ và tụ mủ. Tình trạng này có thể tiến triển nghiêm trọng dần theo thời gian gây lở loét và tổn thương da nặng nề.
• Viêm mô tế bào: Viêm mô tế bào là một dạng nhiễm trùng da nặng nề, xảy ra ở lớp sâu nhất của da. Biến chứng này thường có thể phát sinh nếu bội nhiễm ở vùng da tổn thương không được kiểm soát kịp thời.
• Nhiễm trùng máu: Nhiễm trùng máu là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh viêm da cơ địa. Biến chứng này xảy ra khi vi khuẩn tấn công qua da, sau đó di chuyển vào mạch máu và gây nhiễm khuẩn huyết. Nhiễm trùng máu có thể gây suy hô hấp, suy tim, viêm màng não và tử vong nếu không được can thiệp sớm.

Ngoài ra, tình trạng bội nhiễm ở người bị viêm da cơ địa còn có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, hoạt động làm việc và sinh hoạt. Hơn nữa bội nhiễm da kéo dài còn gây thâm sẹo, làm mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến ngoại hình và gây ra tâm lý tự ti, mặc cảm.

Các phương pháp điều trị viêm da cơ địa bội nhiễm

Điều trị viêm da cơ địa bội nhiễm cần được tiến hành trong thời gian sớm nhất nhằm ngăn ngừa bội nhiễm lây lan và tiến triển nặng nề. Nếu được chẩn đoán và khắc phục sớm, tình trạng bội nhiễm sẽ được kiểm soát hoàn toàn và không gây ra các biến chứng nguy hiểm.

1. Điều trị y tế

Điều trị chính đối với bội nhiễm da là sử dụng kháng sinh điều trị tại chỗ hoặc đường uống. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp với thuốc chống viêm, giảm đau, kem bôi làm dịu da và chống dị ứng.

Các loại thuốc điều trị viêm da cơ địa bội nhiễm:

• Kháng sinh: Với những trường hợp bội nhiễm nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh dạng bôi kết hợp với corticoid hoặc hoạt chất kháng H1 để cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên nếu bội nhiễm nặng, bạn có thể phải sử dụng các kháng sinh đường uống (chủ yếu là nhóm penicillin và macrolid) trong 7 – 10 ngày.
• Thuốc bôi chứa corticoid: Corticoid là thuốc chống viêm và chống dị ứng da mạnh. Trong trường hợp nhiễm trùng gây sưng đỏ da, đau rát và tụ mủ, bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi chứa corticoid. Ngoài ra corticoid đường uống cũng có thể được chỉ định nhưng phạm vi rất hạn chế, do nguy cơ thường cao hơn lợi ích đem lại.
• Paracetamol và thuốc kháng viêm không steroid: Bội nhiễm da có thể gây sưng đau và tăng thân nhiệt. Do đó bác sĩ có thể chỉ định Paracetamol để hạ sốt và giảm đau. Hoặc dùng thuốc kháng viêm không steroid nhằm giảm đau nhức và cải thiện hiện tượng viêm.
• Thuốc kháng H1: Thuốc kháng H1 được dùng để làm giảm tổn thương da và ngăn ngừa tình trạng lây lan. Nhóm thuốc này thường được sử dụng ở dạng uống hoặc dạng bôi. Một số thuốc kháng H1 được dùng trong điều trị viêm da cơ địa bội nhiễm bao gồm Chlorpheniramin, Diphenydramin, Loratadin, Cetirizin,…
• Thuốc chống nấm: Trong trường hợp bội nhiễm do nấm, bác sĩ có thể chỉ định thuốc chống nấm dạng bôi hoặc uống. Một số loại thuốc chống nấm được dùng phổ biến, bao gồm Miconazole, Itraconazole, Fluconazole, Terbinafine,…
• Kem dưỡng ẩm da: Khi tổn thương da khô và đóng mài, bạn có thể sử dụng một số loại kem dưỡng ẩm lành tính để phục hồi da và ngăn ngừa thâm sẹo.

Trong quá trình điều trị viêm da cơ địa bội nhiễm, cần sử dụng thuốc đều đặn theo hướng dẫn của bác sĩ – đặc biệt là thuốc chống nấm và kháng sinh. Ngưng thuốc sớm hoặc dùng thuốc không đều có thể gây ra hiện tượng kháng kháng sinh và tăng nguy cơ phát sinh biến chứng nguy hiểm.

2. Điều trị tại nhà

Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, bạn có thể hỗ trợ điều trị bội nhiễm da bằng các biện pháp sau:

• Vệ sinh da bằng nước muối sinh lý 0.9% và giữ vùng da thông thoáng, sạch sẽ.
• Tăng cường bổ sung nhiều nước và ăn uống điều độ nhằm điều chỉnh nước – điện giải và nâng cao thể trạng.
• Dành thời gian nghỉ ngơi, ngủ đủ 7 – 8 giờ/ ngày và hạn chế tiếp xúc với người khỏe mạnh.
• Có thể chườm lạnh lên da để giảm đau và sưng đỏ.
• Tắm với nước ấm giúp giảm ngứa ngáy và làm dịu vùng da sưng nóng.

Nếu chăm sóc và điều trị tốt, viêm da cơ địa bội nhiễm thường thuyên giảm chỉ sau 7 – 10 ngày. Sau khi vùng da tổn thương lành hoàn toàn, có thể sử dụng một số loại kem bôi có tác dụng phụ hồi và làm sáng da để giảm sẹo thâm.

Phòng ngừa viêm da cơ địa bội nhiễm

Do đặc tính dai dẳng và kéo dài nên tổn thương da do viêm da cơ địa vẫn có khả năng bội nhiễm trở lại. Chính vì vậy sau khi điều trị, bạn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Tích cực trong điều trị bệnh viêm da cơ địa.
• Giữ vệ sinh da đúng cách, mặc quần áo thông thoáng và có chất liệu thấm hút để tránh ma sát lên vùng da tổn thương.
• Tuyệt đối không gãi hoặc cào lên tổn thương da. Thay vào đó có thể giảm ngứa bằng cách chườm lạnh, sử dụng thuốc kháng histamine H1 dạng bôi hoặc uống.
• Loại trừ các yếu tố kích thích viêm da cơ địa bùng phát như căng thẳng, viêm nhiễm đường hô hấp trên, thức ăn dị ứng, phấn hoa, lông chó mèo, bụi, hóa chất,…
• Dưỡng ẩm cho da 2 lần/ ngày bằng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ như A-derma, Bioderma, Vaseline và Eucerin.
• Nâng cao thể trạng và hệ miễn dịch bằng cách ăn uống điều độ, nghỉ ngơi hợp lý và thường xuyên luyện tập thể thao.

Viêm da cơ địa bội nhiễm là một dạng tiến triển nặng của viêm da cơ địa. Bệnh có khả năng gây lở loét, tổn thương da nghiêm trọng và dễ gây nhiễm trùng máu. Chính vì vậy ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, bạn nên chủ động thăm khám để được chẩn đoán và điều trị trong thời gian sớm nhất.