[Giải đáp thắc mắc]: Viêm da cơ địa mãn tính có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa mãn tính có nguy hiểm không? Đây là giai đoạn sau của bệnh nên sẽ gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý của bệnh nhân. Chính vì thế, việc điều trị trong giai đoạn này là điều vô cùng cần thiết.

Viêm da cơ địa mãn tính có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa (chàm thể địa) là bệnh viêm da mãn tính, có đặc điểm dai dẳng và dễ tái phát. Bệnh gặp nhiều ở trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và có xu hướng tự thuyên giảm khi trưởng thành. Cơ chế gây bệnh có liên quan đến cơ địa dưới tác động của các yếu tố nội sinh và ngoại sinh.

Chàm thể địa phát triển qua 2 giai đoạn chính, cấp tính và mãn tính. Ở giai đoạn cấp, bệnh đặc trưng bởi tình trạng da nổi nhiều mụn nước, ngứa ngáy, viêm đỏ, rỉ dịch và trợt loét. Sau một thời gian bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính với các biểu hiện như da khô, bong tróc, ngứa ngáy và có xu hướng dày sừng, thâm nhiễm.

Tổn thương da do bệnh lý này có thể thay đổi tùy theo giai đoạn phát triển. Tuy nhiên ở cả 2 giai đoạn, bệnh đều gây ngứa ngáy và khó chịu. Vì vậy mặc dù là bệnh ngoài da nhưng viêm da cơ địa gây ảnh hưởng nhiều đến ngoại hình, tâm lý và chất lượng cuộc sống.

Viêm da cơ địa mãn tính là bệnh da liễu khá phổ biến, tương đối lành tính và không đe dọa đến sức khỏe. Tuy nhiên nếu không thăm khám và điều tri kịp thời, bệnh có thể gây ra một số ảnh hưởng nặng nề như:

1. Viêm da cơ địa bội nhiễm

Tổn thương do viêm da cơ địa gây ra thực chất là phản ứng của hệ miễn dịch với các yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Do đó, thương tổn da không có sự xuất hiện của nấm, virus hay vi khuẩn. Tuy nhiên nếu chăm sóc không đúng cách (thường xuyên gãi cào, chà xát, lạm dụng corticoid,…), tổn thương da có thể bị bội nhiễm (chủ yếu là do tụ cầu vàng – Staphylococcus aureus).

Viêm da cơ địa bội nhiễm đặc trưng bởi tình trạng da ngứa ngáy, sưng nóng và viêm đỏ hơn bình thường. Vùng da tổn thương xuất hiện các mụn mủ nhỏ hoặc lớn, rỉ dịch và gây trợt loét da.

Thông thường, tình trạng bội nhiễm có thể thuyên giảm sau khi dùng thuốc sát trùng và kháng khuẩn. Tuy nhiên nếu không can thiệp kịp thời, tác nhân gây nhiễm trùng có thể xâm nhập vào những mô da sâu hơn và gây ra các biến chứng như nhọt, viêm mô tế bào hoặc thậm chí là nhiễm khuẩn huyết.

2. Viêm da thần kinh

Viêm da thần kinh (liken hóa) là một trong những dạng điển hình của viêm da cơ địa mãn tính. Liken hóa là tình trạng da thâm nhiễm, sẫm màu, dày sừng và ngứa ngáy âm ỉ đến dữ dội. Xung quanh vùng da tổn thương xuất hiện nhiều sẩn nhỏ dẹt có kích thước từ 1 – 3mm, da có vảy bong nhỏ.

Viêm da thần kinh là hệ quả do viêm da cơ địa mãn tính kéo dài. Tổn thương da thực chất là phản ứng của cơ thể với các tác động vật lý (do gãi cào thường xuyên lên vùng da tổn thương).

Viêm da thần kinh thường gây ngứa sâu bên trong da nên gây ra cảm giác khó chịu hơn so với cơn ngứa của viêm da cơ địa. Hơn nữa, da có xu hướng bị thâm nhiễm nặng, có ranh giới rõ ràng với những vùng da xung quanh và gây ảnh hưởng không nhỏ đến ngoại hình.

3. Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý cơ địa

Viêm da cơ địa là một trong những vấn đề sức khỏe có cơ chế liên quan đến yếu tố cơ địa. Các nghiên cứu cho thấy, người mắc bệnh lý này có nhiễm sắc thể có ái tính cao với IgE (kháng thể). Vì vậy khi tiếp xúc với các chất dị ứng, kích ứng, cơ thể liên tục phóng thích kháng thể IgE vào máu và kích thích tổn thương da bùng phát.

Nếu viêm da cơ địa liên tục tái phát, nồng độ IgE trong máu sẽ tăng lên đáng kể và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý cơ địa khác như sốt cỏ khô, viêm mũi dị ứng và hen suyễn. Chính vì vậy, người bị viêm cơ địa thường đi kèm với các bệnh lý có cơ chế dị ứng khác.

4. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống

Viêm da cơ địa là một dạng thương tổn da lành tính và không gây nguy hiểm đến sức khỏe. Tuy nhiên, thương tổn da do bệnh lý này gây ra có tính chất dai dẳng, dễ tái phát và tiến triển mãn tính. Vì vậy, bệnh ảnh hưởng không nhỏ đến ngoại hình của bệnh nhân – đặc biệt là khi viêm da cơ địa xuất hiện ở vùng mặt và những vùng da hở.

Nếu thường xuyên chà xát và gãi cào, da có thể bị thâm sạm và để lại sẹo, tác động xấu đến thẩm mỹ da và ngoại hình. Không chỉ ảnh hưởng đến yếu tố thẩm mỹ, tổn thương do viêm da cơ địa còn gây ngứa ngáy dai dẳng từ giai đoạn cấp cho đến giai đoạn mãn tính. Tình trạng ngứa ngáy có thể ảnh hưởng đến hiệu suất học tập, lao động và gây gián đoạn giấc ngủ.

Nhiều người có phản ứng gãi cào và chà xát để giảm ngứa ngáy ở vùng da tổn thương. Tuy nhiên, tác động cơ học lại tiếp tục kích thích da phóng thích IgE, histamine và gây ngứa ngáy dữ dội hơn tạo nên vòng xoắn bệnh luẩn quẩn. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu, bứt rứt mà còn khiến tâm lý của bệnh nhân trở nên căng thẳng và lo âu quá mức.

Chữa trị viêm da cơ địa mãn tính bằng cách nào?

Viêm da cơ địa cấp và mãn tính đều không chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Ở một số trường hợp, bệnh có thể tự biến mất sau khi trưởng thành. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể tiến triển dai dẳng và tái phát trong suốt cả cuộc đời.

Mặc dù không thể điều trị hoàn toàn nhưng viêm da cơ địa là bệnh tương đối lành tính, ít gây nguy hiểm đến sức khỏe và thể trạng. Vì vậy, bạn có thể can thiệp các biện pháp điều trị và chăm sóc đúng cách để cải thiện thương tổn da, giảm ngứa ngáy và hạn chế tần suất bệnh tái phát.

Các phương pháp điều trị, chăm sóc bệnh viêm da cơ địa mãn tính, bao gồm:

1. Điều trị y tế theo hướng dẫn

Hiện nay, các phương pháp y tế được áp dụng để điều trị viêm da cơ địa mãn tính chỉ có tác dụng hỗ trợ kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng của bệnh. Vì vậy, các phương pháp này thường được chỉ định khi thực sự cần thiết. Lạm dụng các biện pháp y tế quá mức có thể gây ra tác dụng phụ và nhiều tình huống rủi ro.

Các phương pháp y tế được áp dụng để điều trị viêm da cơ địa mãn tính, bao gồm:

• Thuốc bôi: Tùy vào tổn thương da, bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi chứa corticoid, salicylic acid, thuốc bôi ức chế miễn dịch (Pimecrolimus, Tacrolimus,…), thuốc bôi kháng sinh,…
• Thuốc uống: Bao gồm thuốc kháng histamine H1, kháng sinh (trong trường hợp có bội nhiễm) và một số viên uống bổ sung (Kẽm, vitamin C, vitamin nhóm B).
• Liệu pháp ánh sáng: Liệu pháp ánh sáng sử dụng tia UVA và UVB nhân tạo chiếu trực tiếp lên vùng da tổn thương nhằm làm giảm tình trạng viêm đỏ, bong vảy, dày sừng và ngứa ngáy. Liệu pháp này có thể được kết hợp với thuốc để dẫn thuốc đi sâu vào các tế bào của da nhằm tăng hiệu quả điều trị.

2. Chăm sóc đúng cách

Viêm da cơ địa có xu hướng bùng phát mạnh hoặc tái phát thường xuyên khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng, kích ứng. Ngoài ra, tổn thương da cũng có thể bị kích thích bởi các yếu tố nội sinh như stress, rối loạn tiêu hóa, viêm nhiễm đường hô hấp, nhiễm trùng da,…

Vì vậy bên cạnh các phương pháp điều trị, bạn nên kết hợp với chế độ chăm sóc đúng cách:

• Tuyệt đối không chà xát lên vùng da tổn thương. Để giảm ngứa, nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn hoặc áp dụng một số biện pháp tại nhà như chườm lạnh, ngâm nước ấm,…
• Tránh các yếu tố ngoại sinh kích thích tổn thương da bùng phát như ma sát, phấn hoa, xà phòng, mỹ phẩm chứa chất kích ứng, lông chó mèo,… Ngoài ra, cần hạn chế căng thẳng thần kinh, suy nhược, thức khuya, đồng thời điều trị dứt điểm rối loạn nội tiết tố, nhiễm trùng da và các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp.
• Da khô ráp là biểu hiện điển hình ở người bị viêm da cơ địa. Tình trạng này xảy ra do hàng rào bảo vệ da bị suy giảm, tạo điều kiện cho dị nguyên xâm nhập và kích thích phản ứng miễn dịch. Do đó để ngăn ngừa và kiểm soát tổn thương da, nên dưỡng ẩm cho da 2 – 4 lần/ ngày với sản phẩm có công thức lành tính và an toàn.
• Viêm da cơ địa mãn tính có thể bùng phát mạnh nếu bị dị ứng thức ăn. Vì vậy, tuyệt đối không sử dụng các loại thực phẩm có tiền sử dị ứng hoặc các loại thực phẩm có khả năng gây dị ứng cao như hải sản, mè, đậu phộng, bia rượu,…
• Suy giảm miễn dịch là yếu tố thuận lợi để viêm da cơ địa phát triển và lan tỏa nhanh chóng. Vì vậy ngoài các biện pháp chăm sóc da, bạn nên tập thể dục, nghỉ ngơi và ăn uống điều độ để nâng cao thể trạng và sức đề kháng.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc “Viêm da cơ địa mãn tính có nguy hiểm không?” và đề cập đến một số phương pháp chữa trị bệnh lý này. Nếu có thắc mắc về cách điều trị và phòng ngừa bệnh, nên liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và cho những lời khuyên hữu ích.